Sốt cao co giật ở trẻ nhỏ: Cách xử trí đúng và những sai lầm cần tránh

Sốt cao co giật ở trẻ nhỏ là một trong những tình trạng khiến nhiều bậc cha mẹ hoảng loạn. Dù phần lớn trường hợp lành tính, nhưng nếu xử trí không đúng cách, trẻ có thể gặp biến chứng nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp kiến thức đầy đủ, chi tiết và dễ hiểu nhất để các bậc phụ huynh yên tâm chăm sóc con trẻ, đặc biệt trong những giai đoạn dễ bùng phát dịch bệnh.

1. Sốt cao co giật là gì?

Sốt cao co giật (Febrile seizure) là tình trạng co giật xảy ra ở trẻ nhỏ khi bị sốt từ 38,5°C trở lên, thường không do bệnh lý thần kinh nền. Bệnh lý này xảy ra phổ biến ở độ tuổi từ 6 tháng đến 5 tuổi, đặc biệt là trẻ từ 1-3 tuổi.

Có 2 loại co giật do sốt:

• Co giật đơn thuần: Toàn thân, dưới 15 phút, không tái phát trong vòng 24h. Đây là loại phổ biến và lành tính.
• Co giật phức tạp: Kéo dài trên 15 phút, tái diễn nhiều lần trong 24h, có thể chỉ co giật một phần cơ thể. Cần thăm khám thần kinh chuyên sâu.

Ước tính có khoảng 2-5% trẻ em từng bị sốt cao co giật ít nhất một lần trong đời.

2. Nguyên nhân gây sốt cao co giật ở trẻ

Sốt cao co giật không phải là bệnh mà là biểu hiện khi trẻ sốt cao. Một số nguyên nhân phổ biến:

• Nhiễm siêu vi: Cúm, sốt siêu vi, tay chân miệng, virus đường hô hấp.
• Viêm nhiễm: Viêm họng, viêm tai giữa, viêm phổi, viêm amidan.
• Phản ứng sau tiêm chủng: Một số loại vắc xin b bcó thể gây sốt nhẹ đến cao.
• Mọc răng: Dù không phổ biến nhưng vẫn có thể làm trẻ sốt và khởi phát cơn co giật.
• Yếu tố di truyền: Nếu bố/mẹ từng bị sốt co giật thì nguy cơ con mắc cũng cao hơn.

3. Dấu hiệu nhận biết sốt cao co giật

Khi trẻ đang sốt cao, nếu xuất hiện những biểu hiện sau, có thể nghĩ đến cơn co giật do sốt:

• Đột ngột mất ý thức, mắt trợn ngược.
• Tay chân giật liên tục hoặc co cứng.
• Môi tím tái, có thể sùi bọt mép.
• Sau co giật, trẻ mệt, ngủ li bì.

Lưu ý: Nếu cơn co giật xảy ra khi trẻ không sốt, hoặc kéo dài >15 phút, hãy nghĩ đến động kinh hoặc bệnh lý thần kinh nghiêm trọng khác.

4. Cách xử trí đúng khi trẻ bị sốt cao co giật

✅ Bước 1: Đặt trẻ nằm an toàn

• Đặt trẻ nằm nghiêng bên trái để tránh hít dịch nôn.
• Nới lỏng quần áo, không giữ chặt trẻ để tránh tổn thương xương.
• Không nhét bất cứ vật gì vào miệng trẻ.

✅ Bước 2: Ghi nhớ thời gian co giật

• Dùng đồng hồ bấm giờ. Nếu >5 phút, gọi cấp cứu 115 hoặc đưa trẻ đến bệnh viện ngay.

✅ Bước 3: Lau mát và hạ sốt sau cơn co giật

• Dùng khăn ấm lau các vị trí nách, cổ, bẹn.
• Khi trẻ tỉnh, cho uống thuốc hạ sốt (paracetamol 10-15mg/kg cân nặng).
• Cho trẻ uống nhiều nước, bú sữa, nghỉ ngơi.

Những điều tuyệt đối không làm:

• Không cố giữ chặt trẻ.
• Không cạo gió, đánh gió.
• Không nhỏ nước chanh, rượu vào miệng.
• Không tự ý dùng thuốc chống co giật.

5. Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?

• Trẻ co giật kéo dài >5 phút.
• Trẻ có dấu hiệu tím tái, không tỉnh lại sau 10 phút.
• Trẻ <6 tháng tuổi co giật.
• Co giật tái phát nhiều lần trong ngày.
• Trẻ có biểu hiện thần kinh bất thường: nôn nhiều, lơ mơ, liệt tay chân…

Xem thêm bí quyết giúp trẻ ăn con, nâng cao sức khoẻ  TẠI ĐÂY

6. Cách phòng ngừa sốt cao co giật tại nhà

• Theo dõi thân nhiệt sát sao nếu trẻ đang bệnh.
• Cho uống thuốc hạ sốt sớm khi nhiệt độ >38,5°C.
• Lau mát bằng khăn ấm khi trẻ sốt.
• Đảm bảo trẻ được uống đủ nước, bổ sung dinh dưỡng.
• Với trẻ từng có tiền sử co giật, nên hỏi ý kiến bác sĩ về việc dự phòng bằng thuốc (nếu cần).

Phụ huynh nên có sẵn: nhiệt kế, thuốc hạ sốt, khăn ấm, số điện thoại cấp cứu, và quan trọng nhất là kiến thức xử trí.

Xem thêm những lưu ý quan trọng khi chăm sóc sức khoẻ trẻ nhỏ  TẠI ĐÂY

7. Dịch vụ hỗ trợ chăm sóc trẻ tại nhà của Diên Hồng

Việc theo dõi trẻ bị sốt, đặc biệt là trẻ có nguy cơ co giật, cần người chăm có chuyên môn. Viện Chăm sóc Gia đình Diên Hồng mang đến dịch vụ hộ lý chăm sóc trẻ tại nhà:

• Theo dõi thân nhiệt, phát hiện sớm nguy cơ co giật.
• Chăm sóc toàn diện: lau mát, cho uống thuốc đúng liều.
• Hỗ trợ theo sát chế độ dinh dưỡng phục hồi.
• Phụ giúp phụ huynh các công việc gia đình

Liên hệ ngay Diên Hồng FamilyCare để được tư vấn dịch vụ và hỗ trợ 24/7.

8. Kết luận

Sốt cao co giật là nỗi lo chung của nhiều gia đình có trẻ nhỏ. Tuy đa phần lành tính nhưng nếu xử lý sai cách, trẻ có thể gặp biến chứng nghiêm trọng. Hy vọng với hướng dẫn trên, các bậc phụ huynh có thể an tâm chăm sóc trẻ tại nhà.

Nếu bạn cần người đồng hành có chuyên môn y tế để chăm sóc trẻ khi ốm, đừng ngần ngại lựa chọn Diên Hồng FamilyCare nơi quy tụ những chăm sóc viên tận tâm, tận tình và giàu kinh nghiệm.

Hãy liên hệ với Viện Chăm Sóc Gia Đình Diên Hồng ngay hôm nay TẠI ĐÂY! để nhận sự hỗ trợ chuyên nghiệp!

Theo dõi thông tin trên Website và Facebook của Viện chăm sóc gia đình Diên Hồng để cập nhật thông tin nhé.

Hãy chia sẻ bài viết này để nhiều người cùng biết cách cứu người, vì bạn không bao giờ biết khi nào mình sẽ là người cần đến kỹ năng này – hoặc là người có thể cứu người khác